Εύκολος οδηγός γονέων για ασφάλεια και οριοθέτηση στο διαδίκτυο

01 Αυγούστου 2024

Παιδιά και οθόνες: Οδηγός γονέων για ασφάλεια και οριοθέτηση στο διαδίκτυο

Στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, τα παιδιά έχουν εύκολη πρόσβαση στο διαδίκτυο πιο πολύ από ποτέ άλλοτε. Μέσα από αυτή την εξέλιξη, παρέχονται ευκαιρίες για μάθηση, ενημέρωση και ψυχαγωγία, ωστόσο είναι αρκετές οι προκλήσεις σχετικά με την ασφάλειά τους απέναντι στη χρήση οθόνης, γεγονός που χρήζει έγκαιρης οριοθέτησης.

Αυτός ο οδηγός στοχεύει να βοηθήσει τους γονείς να προστατεύσουν τα παιδιά τους και να διαχειριστούν αποτελεσματικά τον χρόνο που περνούν στο διαδίκτυο.

Αρχικά, είναι χρήσιμο να γίνει κατανόηση των κινδύνων που ελλοχεύουν κατά τη διάρκεια της χρήσης της οθόνης. Οι κίνδυνοι δύναται να περιλαμβάνουν τα εξής:

  • Κοινωνική απομόνωση: Περιορίζονται οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των παιδιών, επηρεάζοντας την καλλιέργεια των κοινωνικών δεξιοτήτων τους
  •  Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας: Ο υπερβολικός χρόνος μπροστά στις οθόνες μειώνει τη σωματική δραστηριότητα συμβάλλοντας σε διάφορα ζητήματα υγείας
  • Μείωση σχολικής επίδοσης: Η πολύωρη χρήση των κοινωνικών δικτύων αποσπά τα παιδιά από τα σχολικά τους καθήκοντα, δημιουργώντας ζητήματα συγκέντρωσης και προσοχής (King & Dong, 2017)
  • Σωματικές επιπτώσεις: Μέσα από τη μεγάλη χρήση του διαδικτύου δημιουργούνται προβλήματα όρασης, προβλήματα του μυοσκελετικού συστήματος καθώς και σωματική αδράνεια
  • Διαταραχές ύπνου
  • Εξάρτηση στο διαδίκτυο: Η υπερβολική χρήση της οθόνης μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση από αυτήν, με αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική ζωή του παιδιού και την ομαλή ανάπτυξή του
  • Διαταραχές στην ψυχική υγεία: Η συνεχής έκθεση μπορεί να προκαλέσει άγχος ή κατάθλιψη στα παιδιά καθώς και να μειώσει την αυτοεκτίμησή τους (Beard & Yamall, 2008).

Οι παραπάνω κίνδυνοι μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στην ζωή των παιδιών. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να ακολουθούν στρατηγικές ώστε να αναπτύξουν τα παιδιά υγιείς συνήθειες χρήσης των ψηφιακών μέσων, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι απολαμβάνουν τα οφέλη της τεχνολογίας. Έτσι οι γονείς μπορούν:

  • Να είναι ευαισθητοποιημένοι και ενήμεροι ώστε να μπορούν να συζητήσουν με τα παιδιά τους, τους ελλοχεύοντες κινδύνους αλλά και να τα συμβουλέψουν πώς να τους αποφύγουν.
  • Να χρησιμοποιούν εργαλεία γονικού ελέγχου, συστήματα διαδικτυακά που τους επιτρέπουν να ελέγχουν το περιεχόμενο και τον χρόνο χρήσης της οθόνης
  • Να οριοθετούν τον χρόνο χρήσης της οθόνης, καθιστώντας σαφή όρια και συγκεκριμένες ώρες που μπορούν να την χρησιμοποιούν, μέσα από κοινού συζήτηση με τα παιδιά
  • Να ενθαρρύνουν και να προωθούν εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου στα παιδιά τους όπως παιχνίδι, ανάγνωση βιβλίων, επαφή με τη φύση, επαφή με την τέχνη, περίπατοι, επισκέψεις σε μουσεία, θέατρα και συναυλίες, ταξίδια κ.α.
  • Να δημιουργήσουν «ζώνες χωρίς οθόνες», θέτοντας μέρη του σπιτιού όπως το τραπέζι του φαγητού και το υπνοδωμάτιο ως σημεία στα οποία δεν χρησιμοποιείται το κινητό τηλέφωνο
  • Να συμμετέχουν στη διαδικτυακή ζωή των παιδιών, κάνοντάς τους ερωτήσεις για το τι παιχνίδια παίζουν καθώς και τι ιστότοπους επισκέπτονται
  • Να επιβλέπουν διακριτικά και με σεβασμό τα παιδιά, χωρίς να παραβιάζεται η ιδιωτικότητά τους, επιδεικνύοντάς τους εμπιστοσύνη
  • Να αποτελούν οι ίδιοι σωστό παράδειγμα, ώστε να ακολουθήσουν και να μιμηθούν ανάλογες συμπεριφορές (Lee & Ogbolu,2018)

Οι γονείς είναι ωφέλιμο να κατανοήσουν τον κρίσιμο ρόλο τους στην καθοδήγηση και προστασία των παιδιών τους στην χρήση του διαδικτύου και της οθόνης και να παραμείνουν ενεργοί και ενημερωμένοι για να τα υποστηρίξουν σε αυτή τη διαδικασία.

Με την ανάληψη ενεργού ρόλου, μπορούν να εξασφαλίσουν ότι τα παιδιά τους απολαμβάνουν τα οφέλη του ψηφιακού κόσμου χωρίς να εκτίθενται σε κινδύνους. Συνεπώς, η δημιουργία ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος, μέσω της συνεχούς ενημέρωσης και της ενθάρρυνσης υγιών συνθηκών, είναι το κλειδί για ισορροπημένη ανάπτυξη των παιδιών. Έτσι και οι γονείς/ κηδεμόνες των παιδιών θα μπορούν να τα προστατεύουν από τις αρνητικές συνέπειες του ψηφιακού κόσμου, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ευημερία τους.

(!) EXTRA TIP για Χρήσιμες ιστοσελίδες: saferinternet4kids.gr & help-line.gr

Βιβλιογραφία

  • Beard, K. & Yarnall, C. (2008). Internet addiction in children and adolescents. Computer science research trends, 59-70.
  • King, R. C., & Dong, S. (2017). The impact of smartphone on young adults. The Business & Management Review, 8(4), 342.
  • Lee, E. J., & Ogbolu, Y. (2018). Does parental control work with smartphone addiction?: A cross-sectional study of children in South Korea. Journal of addictions nursing, 29(2), 128-138.